ትዝብት አለኝ! በኦሮሞ ህዝብ ስቃይ የሚትስቅ ኢትዮጵያ እንደ ቆሎ እየተቆላች በራሷ ትስቃለች!

በኦሮሞ ህዝብ ስቃይ የሚትስቅ ኢትዮጵያ  እንደ ቆሎ እየተቆላች በራሷ ትስቃለች!

ኦሮሞና ኦሮምያን በመጉዳት ኢትዮጵያን መግዛት የሚፈልጉ ሃይሎች በሙሉ በቦምብ እንደምጫዎቱ ህጻናት ናችሁ። የኢትዮጵያ መሪ ተብየው ፖለትከኞች፣ ኳስ መስሎችሁ ከቦምብ ጋራ የሚትጫዎቱት ወይንም ቦምብን ኳስ አድጋችሁ ከቦምብ ጋራ የሚትጫወቱ ወይላችሁ! ከቦምብ ጋራ ቀልድ የለምና ካፈዱት ይፈንዳል። ከፈነዳም ደግም ቀልድ የለም ያጠፋል።

ኢትዮጵያ ውለታቢስ ሆነች፣ የአባቱን የአሳዳግ የኦሮሞ እጂ ነከሰች። ኢትዮጵያ ውለታቢስ ሆነች፣ የእናቱን የኦሮምያን ጡት ነክሳ አቆሰለች። ኦሮምያ ታማለች፣ የኦሮምያ ህጻናትም ርበዋቸው ጡት ለመጥባት ይጮሃሉ። ኢናታቸው ኦሮምያ ጡቷ አሟት ታቃስታለች።  የኦሮምያ ተረኛው ጠላት  የኦሮምያን ህጻናት ከእናቱ ነጥቆ እጅና እግራቸውን አስሮ ከኦሮምያ ጡት ወተት ይጠባል። የሰወየው ወተትም በእስሳ ስም ለውጭ ሀገርና ለቻይና ይሸጣል።

ሌላ በኦሮምያ ጎሮቤት የምኖር  ሽማግሌ   አንድ አንዴ ኦሮምያን ለመጉዳት ተራ ጠባቂ፣ እንዳንዴም አስታራቂ ሽማግሌ መሳይ፣ አንዳንዴ ደግሞ “ቤቴ በጋራ ጠላታችን ተዘርፈዋልና ተጋግዘን የጋራ ጠላታችን እንመክት” የምል ይመስል፣ አንደ አንደም ሰውየው ጡት ጠብቶ ሲሄድ “እነም በተራዬ የጎሮቤቴን ቱት እጠባለሁ” የምልና የሚዋዥቅ ሃሳብ ያለው ይመስላል። ያም ሆነ ይህ፣ የኦሮምያ የደም ዘመዶች  በሙሉ መበላት ብቻ ሳይሆን የሕሳብ የቅንፊና እንድሁም ከስርና ከላይ የምያስደረግ  ዜመናዊ የማተማትክስ ፎርሙላ ከመጣ  እየተበላ መቶይ ሳይሆን በልቶ፣ የመተረፍም የህሳብ ትምህርት በቅርቡ በጎበዞች መምህራን ይሰጣል! ትልቁ ቁጥር ከትንሹ ቅጥር ስር ስውል የህሳብ ስልቱ ነገቲቭ ይሆናል። ነገቲቭ እዳ ነው፣ ክእዳ ይሰውረን!  

Ethiopia government pro website insultes Ana Gomez/Marsariitiin Woyyaanee tokko Ana Gomez arrabse

Ana Gomez photo shopped

Ethiopian government pro website starts insulting European Union MP, Ana Gomez by photo shopping her as dog. Ethiopian government pro website photo shopping her because of she wrote a letter to European Union about detention of Dr. Merara Gudina and human  and political rights abusing in Ethiopia. If she is an Ethiopian citizen, it’s for sure ‘Ethiopia’ government is going to announce that she is a 'terrorist'.

Ana Gomez, member of the European parliament, wrote a letter to European Union, particularly to  High Representative of the Unioin for Foreign and Security Policy concerning to detention of Dr.Merera Gudina, a former MP (Member of Parliament) and leader of the Oromo People’s Congress party and violation of human and political rights in Ethioipa. Dr. Merara was arrested last week in Addis Ababa upon his arrival from Europe.

Ethiopian Security Forces have robbed his properties like money, computers, books, notes, etc. from Dr.Meraraa Gudina’s house while they arrested him. His part’s properties also robbed.

http://www.tigraionline.com/articles/ana-gomes-angryoldlady.html 

-----------------------------------------------------------------------------------        

Toorri interneetii Woyyaanee miseensaa parlaamaa gamtaa Awuroppaa kan taate Ana Gomez footoo isii akka sareetti balleessee maxxansseera. Waanuma isiin  hidhamuu Dr.Mararaa Guddinaatiifi dhiittaa mirgoota ilmaan namaatiifi siyaasaa Itoophiyaa keessatti raawwatamaa jiru dubbatteef  akkana  godhane. Yoona osoo isiin lammii Itoophiyaa iteete 'shororkeessituu' jedhaneeraniin.

Ana Gomez

Miseensa paarlaamaa Awuroppaa kan taate Ana Gomez torbaan dabarte keessa hidhamuu Dr. Mararaa Guddinaa ilaalchisuudhaan xalayaa Gamtaa Awuroppaa, keessumattuu bakka bu’oota haajaa alaa fi dhimma nageenya Gamtaa Awuroppaa tti xalayaa bareessite. Xalayaa Ana Gomez barreesite kun, dabalata hidhamuu DR. Mararaa Guddinaa irratti, haalaa dhiitta mirgoota ilmaan namaatiifi kan dimookiraasiille ilaalchisuun xalayaa barreessite.

Dr. Mararaa Guddina Magaalaa Finfinneetti akkuma Awuroppaa irraa deebi’aniin qabamanee hidhamane. Qabeenni Dr. Mararaa Guddina maallaqani, kompiitarri, kitaabonni, yaadannoowwaan barreeffamaa isaaniitiifi qabeenni paartii isaaniille Woyyaaneen jalaa saamameera. 

Open letter to Mark Zuckerberg, the founder and chairman of the Facebook

Open letter to Mark Zuckerberg, the chairman of the Facebook 

By Daniel Gebremedhin Areri  

Subject: Ethiopians are banned from using Facebook and internet access by the dictator government in Ethiopia

Mark Zuckerberg, the chairman of the Facebook

Mr. Zuckerberg, you are the hope of the world and the father of globalization. You have connected the world’s countries together. You have broken the boundary of the expensive of both print and broadcast media by creating Facebook which is the leader of social media. In a dictator country like Ethiopia both broadcast and print media are owned by the government, which was not elected by the people for the people, but elected by itself using guns. In a country like Ethiopia, people’s voices are overridden by the wrong hands of governments. You have come with a solution for suffocated world information. I strongly believe that our world breathes information. Hence, your Facebook is one of the world’s lungs which helps the world to breathe information. 

        

In August 2016, I felt happy when I heard news about your plan to connect the whole world and Africa to internet access. Most African countries are held by minority dictators. These dictators own the people and countries like their own properties although the younger African generation is revolting against them. According to this year’s Freedom House report, Ethiopia holds a record among the worst countries of the world which ban access to internet, practices censorship and thwarts freedom of information.  Ethiopia ranked ahead of Iran, Syria and China. In addition, Ethiopia cooperates with China to jam the free flow of information and to ban access to the internet even though Ethiopia is one of the ‘best allies’ of the West. You believe that having access to the internet is a basic human right.  

Nowadays, the number one fighter against dictators is Facebook, because Facebook immediately exposes their evil doings. The dictators have also targeted Facebook at their front lines.  Facebook is preceding both broadcast and print media in feeding people with information, not only in developing and dictator countries, but also in developed countries, Thanks to mobile technologies and Facebook, dictators’ wrong hands and bloody hands can be exposed immediately. In their behavior, these dictators cannot live without being fake, but in the globalized and digitalized world of Facebook, there is no place to exist by sowing tyranny. This is why the ‘Ethiopia government’ first tried to block Facebook in Ethiopia, but when people systematically started to use Facebook with unique internet browsers, finally Ethiopia decided to totally close internet access. The ‘Ethiopia government’ points its finger to accuse modern technologies and Facebook; it believes that Facebook has been playing a great role in Oromo, Amhara, Konso, and Gedio Protests.

I strongly believe that you came to rescue us from dictators and bloody handed governments with your blessed plan of giving free internet access for African countries including Ethiopia from satellite. The dictators and tyrannical governments never can ever conquer you; Facebook and its peoples are the winner. You are the engineer in all victories of voiceless nations of the world. I would ask you on behalf of hundreds of millions of people, we need immediate help from you. Especially we Ethiopians need emergency treatment in order to survive from the current State of Emergency.  

       

With Best Regards,

Daniel Gebremedhin Areri 

  

In two months Ethiopia arrests 6 journalists/Ji’a 2tti Itoophiyaan gaazexeessitoota 6 hiite

Restriction of human rights and freedom of speech in Ethiopia  

In two months Ethiopia arrested 6 journalists. Ethiopia has arrested six journalists since the State of Emergency has been declared.They are: Abdi Gada, Solomon Seyoum, Befikadu Hailu, Elias Gebru, Anania Sorri, and Getachew Worku. Practicing journalism seems to be a crime in ‘Ethiopia’, in the empire of a tribal dictator and a tyrannical government. Ethiopia always chooses to close its door on globalization (banning internet or face book and foreign media, banning NGOs and Human Rights Organizations) and kills, arrests and terrorizes its citizens even though Ethiopia is one of the best allies of the West. In 2015, United States President Barrack Obama went to Ethiopia and praised the country's dictator and tribal mafia government for his interests, but not for Ethiopians…

https://www.facebook.com/daniel.areerii/videos/1510416188975515/ 

According to the media policy of the Ethiopian government, all media reports must praise the government as Obama did… This is why practicing journalists are targeted for danger in Ethiopia. A nonprofit organization, Freedom House, recently released a press report about Ethiopia by ranking it third out of 65 counties; it’s only ahead of Iran, Syria and China regarding the country's access to the internet, censorship, and freedom of information.

Within 25 years, since the TPLF mafia government took control of Ethiopia as a monopoly, at least 110 Ethiopian journalists left Ethiopia in exile. Thirty nine Ethiopian journalists and two foreign journalists were imprisoned and 23 journalists were dismissed from their Jobs. Ethiopia is a country which fired 20 journalists from their jobs in one day in 2014; this may be a world record.

-----------------------------------------------------------------------------------------

Itoophiyaan ji’oota lama yeroo hin geennee keessatti gazeexessitoota 6 hiite.  Erga Labsiin yeroo hataattamaa baatee asi, gaazexeessitoonni jaha,  Abdii Gadaa, Solomoon Siyyum, Befiqaaduu Haayiiluu, Eliyaas Gebruu, Anaaniyaa Soorii, fi Geetaachoo Worquuti. Yeroo amma kana impayeeraa mootummaa gosaatiifi abbaa irree Itoophiyaa keessatti, hojiin gazexeessummaa yakka fakkaachaa dhufeera.  Itoophiyaan yeroo hundumaa balbala addunyawaa isii cufatte-interneetii, face book fi miidiyaa walabaa cuftee, dhabbilee NGO fi mirgoota ilmaan namaatiif falmanille biyya ari’e lammilee isii ijjeesaa, hidhuufi shororkeessaa jirti. Mootummaan Woyyaanee dhaabbilee biyyoota lixaa mirgoota ilmaan namaatiif falman biyyaa ari’atulle, garuu gargaarsisuma warra lixaatiin jiraatti.  Bara 2015 keessatti, pireezidaantiin Ameerikaa Baaraak Obaamaan Itoophiyaa dhaqee mootummaa Woyyaaneetiin “mootummaa karaa dimookiraatawaan filatame” jedhee faayidaa mataa isaatiifi bulchiinsaa isaatiif Itoophiyaa fakkeessiin jaje ture.

Akka seeraa miidiyaa Itoophiyaatti, miidiyaan hundinuu akkuma Obaamaa mootummaa Itoophiyaa faarsuu, malee qeeqee hin dande’u…hojiilee oguumma gaazexeessummaatiifi gaazexeessitoonni Itoophiyaa keessatti balaaf saaxilamuun isaanii  dursaan kanumaaf. Akka dhaabbinni gatii malee, walabummaa yaada ofii bilisaan akka ibsataniif hojjatu kan Freedom House jedhamu jedhetti, Itoophiyaan biyya interneetii ukkamsituufi hojii gazeexeessummaa danquun beekaman 65 keessaa addunyaarra sadarkaa 3ssoo irra ka’eera. Akka ibsa dhaabbata kanaatti, Iraan, Siiriyaafi Chaayinaatti aantee sadarkaa sadeessoorra Itoophiyaaf kenneera.

  

Bara bulchiinsa Woyyaanee waggootaan 25 keessatti, yoo diqqate gaazexeessitoonni lammii Itoophiyaa 110  biyya baafaman, gaazexeessitoonni Itoophiyaa 39 fi kan biyya alaa 2 Itoophiyaa keessatti hidhaman; akkasuma gaazexeessitoonni 29 hojiirraa guffaman (ari’aman). Itoophiyaa bara 2014tti, biyya guyyaa tokko keessatti gazeexeessitoota 20 hojiirraa ariiteedha. Tarii gochi isiin goote kun, akka addunyaatti riikeerdii hammeenyaa galmeessisuun sadarkaa duraa irra kan isii kaa’uu dandeessisuudha.  

Freedom Letter-the book written by Daniel G.Areri In three languages-Afaan Oromoo, Amharic and English

Freedom Letter is a book written by Journalist Daniel Gebremedhin Areri. Freedom Letter is the book which is written in multilingual-Afaan Oromoo, English and Amharic. It tells about violation of human rights and freedom of speech particularly in Ethiopia. It discloses tyrannical government’s wrong hands and so on. Buy and read it; it raised very interesting issues. Freedom letter was published in Stockholm, Sweden by Författares Bokmaskin publishing press. http://bokmaskinen.se/boktorget/biblioteket/freedom-letter/

Författares Bokmaskin | Box 120 71, 102 22 Stockholm | Besöksadress: S:t Eriksgatan 10
08-785 03 85, 08-653 58 80 | staff@bokmaskinen.se  

 
 

Here its link with PDF:

https://drive.google.com/file/d/0B6IRIm0YNvRMMlU4S1JvUUdOeGM/view

Journalist Abdi Gada is found in prison/Abdii Gadaa mana hidhaatti argame

OBS-Oromia Broadcast Service Television journalist, Abdi Gada is found in Adama prison. Abdi Gada was arrested and imprisoned in Adama, Ethiopia. He was kidnapped by Ethiopian security forces last week on November 9, 2016 and nobody knew his whereabouts for a week. Our anonymous sources told us that Journalist Abdi Gada is imprisoned with Ifa Gamachis- a member of the Oromo Federalist Congress Political Party and others. A lot of people are also imprisoned. Our source said, “Abdi was not in Adama for more than a week. The Ethiopian government security forces took him somewhere out of Adama and after that they brought him to Adama jail.” 

--------------------------------------------------------------------------------------  

Gazeexeessaan Oromoo kan TV OBS- Broadcast Service Television keessatti aadaa, afaan, aartiifi seenaa Oromoo keessatti sagantaalee babbareedoo hojjachuun beekamtii biyya keessaafi alattille horate Abdii Gadaa mana hidhaa magaalaa Adaamaa keessatti iyyaateen argamuusaa maddeen keenna nutti himaneeran. Gazeexeessaan kun, gaafa guyyaa 09.11. 2016 magaalaa Adaamaa keessatti akkuma hujii baheen ukkaamfamee achi buuteen isaa kan dhabame yoo ta’u, akkuma maatiin, hiriyoonniifi waahiloonni isaa “Abdiin mootummaan butamee hidhamuu hin ooluu”  jedhanii shakkanitti, Abdiin harka mootummaa mana hidhaa Adaamaa keessatti argameera. Abdii torbaan tokkoof eessaa akka geessanee gara Adaamaatti akka deebisan, wanti beekame hin jiru jedhameera. Miseensi Paartii Kongireensii Federaalawa Oromoo ka ta’e, Ifaa Gammachiis namni jedhamulle bakka Abdiin itti hidhamee jirutti  hidhamee jira. Kanneen eenyummaan isaan hin baramin Oromoonni kumaatamoonnille hidhuma jiranii, hihamaalle jiran. 

An Oromo, Ethiopian journalist missed in Adama/Gazexeessaa Abdii Gadaa achi buuteen dhabame.

Journalist Abdi Gada

An Oromo, Ethiopian journalist is missing in Adama. OBS-Oromia Broadcast Service Television journalist Abdi Gada went missing in Adama, Ethiopia last Wednesday. His whereabouts is not known yet. His family, friends and colleagues have been looking for him in all areas of detainees and prisoners including Ma’ikelawi, and Zeway (Batu). Many of his family, friends and colleagues believe that Journalist Abdi Gada was kidnapped by Ethiopian security forces because thousands of Oromo people are missing and have been arrested in Ethiopia. Journalist Abdi Gada was one among 20 Oromo (Ethiopian) journalists who were dismissed from the Oromia Radio and Television Organization in 2014, in a single day.------------------------------------------------------------------------------------- Gaazeexeessaan  TV OBS-Oromia Broadcast Service, Abdi Gadaa Roobii darbite Adaamatti hojii dhaquuf akka manaa bahetti achi buuteen isaa dhabameera.  Gaazexeessaan kun, bara 2014 keessa gaazexeessitoota Oromoo 17 dhaabbata Raadiyoo fi TV Oromiyaa keessaa sababa tokko malee ari’aman keessaa tokko akka ta’eefi, saaniin booda TV OBS keessa kan hojjataa jiruudha.

Namoonni itti dhiheennaan gaazexeessaa Abdii Gadaa beekanu akka jedhanitti, “haaluma yeroo ammaa Oromoo irratti raawwamaa jirutti isarrattille raawwatame jennee shakkina malee, Abdiin waan balleesseefi yakki inni hojjate hin jiruu; diina biraa itti shakkinulle hin qabnu” jechuun himan. Gabaasa guutuuf oduu OMN 14.11.2016 caqasaa. 

2ኛ መልስ ለጉጃ ወይም ዶ/ር ኃይሌ ላሬቦና ለመሰሎቻቸው

Hi Guja,

ለአስተያየተ መልስ ስለሰጠኽኝ አመሰግናለሁ፣ ነገር ግን መንነቱን ደበቆ መልስ የሚሰጥ ወይም የሚናገር ሰው አላበረታታም እኔ። ሆኖም ግን ትንሽ ሃሳብ ለመስጠት እፈልጋለሁኝ። እንተ ስጀመር ለምን እራስህን ደበቀ መጣህ? ይህ ፌስ ቡክ የካዎ ጦና አይደልም። እንደዚህ የሚደበቁ ሰዎች በብዛት ሰላዮችና በራሳቸው የማይተማመኑ ሌላም ግልጽ ያልሆነ አጀንዳም ያላቸው ናቸው።

 የካዎ ፎቶ የፕሮፋይል ፎቶ መድረግ ትችላለህ ሆኖም ግን ዶ/ር ኋይሌ ላሬቦ ስም ቀይሮ መጥቶ  እርሶ ብዬ መጥራት ስገባኝ አንተ እዳልለው ሰግቸ ነው። ዶክተር ይቅርታ፣ ዶክተር አልኩህ እንዴ፣ ዶክተሩ ስም ቀይሮ መጥቶ ይሆናል የሚል ንፋስ ሽዊ ስላለብኝ ነው። “ዶ/ሩ ባሉት ላይ በተለይም የኦሮሞ ህዝብ ቁጥር እኔንም ግር አሰኝቶኛል” ብለሃል። የኦሮሞ ህዝብ ብዛት ብቻ ለምን ግራ ይገባሃል? ለምን የናይጄሪያ  ውስጥ የሚገኝ በቁጥር ብዙ የሆነ የሃዉሳ ህዝብ አላሳሰበህ? እነርሱ የውጭ ናቸው ስለ ሀገራችን ነገር ነው የሚናወጋ ካልክ፣ ከኦሮሞ ቀጥሎ ያለው ስለ አማራ ህዝብ ቁጥር ለምን አላሳሰበህ? ኦሮሞ ለምን በዛክ ወይም ሌሎቹ ለምን ተደባለቁበት ነው የሚትለኝ? እንደዛም ከሆነ አማራ ቅልቅል የለውም?  የዓለማችን ሀግሮች የዘመናዊ ዜግነት ሳይሰጡ በፊት እኮ ኦሮሞ በገዳ ስርዓት በሞጋሳና በጉድፋች ዘግነት ይሰጥ ነበር እኮ! ሌሎቹ “እኛ በእግዚአብሔር የተመረጥን ምርጦች ነን” ሲሉ፣ ኦሮሞ በሞጋሳና በጉድፋቻ ያመጣውን ሰው ስጋት እንዳይንሰማ የበኩር ልጅ በማድረግ ብዙ ከብቶችና ንብረት ይሰጠዋል። ይሄ እኮ እንደ ስልጣነ መታየት አለበት ጎበዝ! ተው እወነቱን አውሩ! ኦሮሞቹ ብዙ ሆኖ ሳሉ እኛ ለምን አናሳ ሆነን ከልክ እሱ ዬትም ሀገር ያለ ነገርና ዕድል ነው። በኦሮሞ ዘንድ እንኳን ሰው እንስሳ፣ እንጨትና መሬት ክብርና መብት አላቸው፣ በኦሮሞ አብዮት ስጋት እንዳይገባህ ወንድም!

እውነትን ለመደበቅ አትኮምክ፣ እዉነት ብትኮመክም ሁል ጊዜ እዉነት ነች! “ኢትዮጵያ ውስጥ የብሔር ጭቆና አልነበረም ብሄራዊ  ጭቆና እንጅ” ለምለው የዶክተር ኋይሌን ሃሳብ ትጋራለክ ወይም አሁኑኑ ለዚህ ሃሳብ ሽንጥህን ገትረህ ትከራከራለህ። አንተ ያቀረበከውን ምሳሌ መልሸ ላንሳና ልተነትን፣ “አይቼበታለሁ....ለምሳሌ በብዛት የኦሮሞ እና አንዳንድ የደቡብ ፖለቲከኞች ባሪያ ሆነው ይሸጡ እንደነበር በመጥቀስ የብሄር መብት ጥሰት እንደነበር ብለው ሲያራምዱ እንደነበር ይታወቃል። ድርጊቱ እውነት ሆኖ ሳለ...አፈጻጸሙ ግን በብሄር ላይ የተመሰረተ በፍጹም አልነበረም.....ምክንያቱም በአሁኑ ግዜም ቢሆን ቢያንስ እኔ በማውቀው አንዳንድ ደቡብ ክልል....ህብረተሰቡ እራሱ እራሱን በተለያየ ደረጃ ነው የሚያየው....ግማሹ የተከበረ ሲሆን የሚናቁም በዛው ደረጃ አለ ራሱንም እያስተዳደረ ባለበት ሁኔታ.....በድሮም ጊዜ ቢሆን የየብሄሩ መሪዎች የራሳቸውን ብሄር ይሸጡ እንደነበር አይካድም”- ስላልክውና እንደ ምሳሌ ያሰሳኽው ደቡብ ውስጥ እውነትም ህዝቦች እራሳቸው ሆነው እራሳቸውን እያስተዳደሩ ነው ያሉት ዛሬም ብሆን? አንተ እንዳልክው ደቡብ ውስጥ እስክ ዛሮም ግማሹ ተክብሮ እያሉ ግማሹ ለምን ተናቁ፣ ምስጥሩን ታውቃለህ? ታድያ ነገር የብሄር ጭቆና ካልሆነና ብሄራዊ ጭቆና ክሆነ በንተ ፎርሙላ ራሱ ሌላ ብሆር ስከበር ሌላ ልምን ተናቀ? ተው እውነት ብናወራ ይሻለናል። “qaroon qaroo sobe galata hin qabu” ይላል አንድ የኦሮምኛ ተረት-ትጉሙም ‘ብልህን የዋሸው ብልህ ሰው ምስጋና አይኖረውም’ ማለት ነው። ከፊዳሎችና ከነፍጠኞች የኢትዮጵያ ህዝብ የወረሰው ነገር የለም እንዴ? እስከ ዛሬ ድረስ ምኒልክ ዘመናዊ ኢትዮጵያን ከፈጠረ ጊዜ ጀሚሮ ብሄር ብሄረሰቦች ባራሳቸው ቁጥር የተፋፍላቸውን የስልጣን ጫማ አድርገው እራሳቸውን አስተዳድሮ አያውቁም፣ ለሌላ ሰው የተሰፋ ጫማ ወይ የሚጠባቸውን ወይም የሚሰፋቸውን፣ ወይም በግማት ሌሎቹን የሚያስሸብሩበትን ጫማ እንድያደርጉ ተደርገው ነው እያስተደድሩ የነበሩና አሁንም እያስተዳደሩ እያሉት።

አንተም እንዳልከው በብዛት የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ እምነት ተካዮች አማራና ትግሬ ናቸው ብለሃል። እምነት ብሄር የለውም ለልከው ልክ ነህ፣ ነገር ግን የኦርቶዶክስ እምነት በኢትዮጵያ ውስጥ የግላቸው አደርገው ይሚያስቡና የኦርቶዶክስ እምነት  ለሌሎች ብሄሮች እንደማይገባ እድርገው የሚያስቡ ሰዎች ዛሬም አሉ ትናንትም ነበሩ። ለምሳሌ ራዕይ ማሪያም በሚለው በኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ እምነት መጽሃፍ ገጽ 37 ላይ “ጋላ፣ ፋላሻ፣ሻንቅላ” እንጉማን እንደ ሁኑና ማሪያም እንደማትወዳቸው ደብተራው ጽፎዋል።

 በዛ በተበላሸ  አመለካከት የሚያምኑ ዛሬም ቢሆን ብዙ አሉ። በድሮ ጊዜ ኦሮተዶክ ማለት የንጉሶች ግራ እጅ ነበረች። ዘሬም ብሆን በኢትዮጵያ በ 100ና በ50 የብር ኖት ላይ ለዚህ ነው ያኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ እምነት ጳጳሶች በአስትራክት መልክ የሚናገኘው። እኔ ክስቲያንም ቢሆንም ኢትዮጵያ እንደሚትባለው ‘የክርስቲያ፣ የነጠላ፣ የአማሪኛ፣ የእስክስታና’ የወዘት ሀገር ብቻ እይደለችም! ይሄንን የተበላሸ ታሪክ በእዉነታ ላይ ተመስርተን ካልሰራንበትና ካልስተካከለው ወይም የአደባባይ ምስጥር የሆነውን ነገር ለመደብቅ የምንፈልግ ከሆነ ለሁላችንም የሚትሆንና የሚንመኛት ኢትዮያን አናገኛትም። ቼር ሰንብት!

 ከዳንኤል በሪሶ አሬሪ

ዶ/ር ኃይሌ ላሬቦ የተባለ ሰው ስለ ኦሮሞና ስለ ኢትዮጵያ አወዛጋቢ ነገሮች ተናገሩ፣ ግላዊ መልስ ለዶ/ር ኃይሌ ላሬቦ ‘የታሪክ ተመራማሪ’

ግላዊ መልስ  ለዶ/ር ኃይሌ ላሬቦ ‘የታሪክ ተመራማሪ’

ዶ/ር ኃይሌ ላሬቦ የተባለ ሰው ከ SBS ሬድዮ ጋራ በደረጉት ቃለ-ምልልስ ስለ ኦሮሞና ስለ ኢትዮጵያ አወዛጋቢ ነገሮች ተናገረዋል። ይህ አስተያየት እንድደርሶትና እንደሚያነቡት ተስፋ አደርጋለሁኝ። የአማርኛ ወይም የፍደል ግድፈቶች ካሉ እያረሙ አምብቡ፣አማርኛ ለኔና ለእርሶም ሁለተኛ ቋንቋ ነው። እዛ ላይ ደግሞ እኔ የቁቤ ተማሪ ነኝ።

ዶክተር ትንሽ ጥያቄ ብቻ ላቅርብ፣ “ኦሮሞ ብበዛ 7 ሚሊዮን ብሆን ነው ሌሎቹ ሃዲያ፣ካምባታ፣ጉራጌ ነው” ብሎዋል። እናንተ ዶክቶሮችና ፕሮፎሰሮች ምን ነው በኦሮሞ ላይ ወረዳችሁ? በቁጥር መብዛት ልክ ነው ያሰቀናል፣ ነገር ግን ካለው እውነታን ከሌለ ፈጠራ ጋራ ያስቦካል እንዴ? ግን እያሉ ያሉት ህይ የታሪክ ቡኮ የጊዜ እንጀራ የሚወጣሎት ይመስላል? “ናፈጠኛ አማራ ብቻ አይደለም” ብለኻል፣ ልክ ኖት ነፍጠኛ ከኦሮሞም፣ ከደቡብም፣ከኦጋዴንም ነበሩ። ነገር ግን የራሳቸውን ቋንቋና ማንነት ይዘው ሳይሆኑ የአማራን ቋንቋ፣ባህል፣ሃይማኖት፣ወዘተ ይዞ ነው ናፍጠኞች የሆኑት። የዛሬ ወያኔም ነፍጠኛ እኮ ነው። ነፍጥ ማለት ጠበንጃ እስክሆነ ድረስ በነፍጥ የሚገዛ ሁሉ ነፍጠኛ ነው። ወያኔም ዛሬ ትግሬ ብቻውን አልገዛም። ወያንኔ በራሱና ለራሱ በዘረጋ መዋቅር ውስጥ  ከሌሎች ብሄርም የራሱን ተላላኪዎችና ጃሌዎች አሰማርቶ ኢትዮጵያኖችን እያስጨቆነ ይገኛል። ልዩነታቸው የትላንቱ ነፍጥኛ የማንነት፣ የቋንቋ፣ የባህል፣ የሃይማኖት ዘራፊ፣ የሀብት ዘራፊና የመብት ዘራፊ ሲሆን፣ የዘሬ ነፍጠኛ በብዛት የንብረትና የመብቶች ዘራፊ፣ እንድሁም ገደይና አሳዳጅ ነው።

እርሶ ግን  “በኢትዮጵያ ውስጥ የብሄር ብሄር ሰቦች  ጭቆና አልነበረም” ብሎዋል። እዚህ ላይ ቆይ በባሪያ ንግድ ጊዜ ሁሉም የኢትዮጵያ ብሄሮች አማራም፣ ኦሮሞም፣ ትግሬም፣ ደቡብም በእኩልነት ለባሪነት ይሸጡ ነበር እንዴ? ኦሮሚኛ ሰፊው ህዝብ ይናገራል፣ በሆነ ግዜ በጎንደር ራሱ የስራ ቋንቋ እንደ  ነበረ ይነገራል። ታዲያ አማሪኛ ብቻውን ለምን የኢትዮጵያ ቋንቋ ሆነ? ኢትዮጵያን ኢትዮጵያ ያረገ ኦሮሞ ከሆነ? ልክ ኖት በአማራ የበላይነት ላይ ከዘመነ ሚኒልክ አስቶ የዘመናዊ ኢትዮጵያ የመገንባቱ ጉዳይ ላይ፣ የኦሮሞ ህዝብ እንደ ትልቅ ህዝብነቱ ትልቅ ድርሻ ነበረዉ፣ ነገር ግን ኦሮሞ፣ ኦሮሞ ሆኖ ሳይሆን አማራ እንድሆን ተደርጎ ወይም አማራ ሆነው ነው  ኢትዮጵያን የገነባት። በዘመናዊ ኢትዮጵያ ግንባታ ውስት እኮ የኦሮሞ ጅግኖች የመጀመሪያ ስማቸውን የክርስቲና ወይም የአማራ ስም ከሰጡት የቤተሰብ ስም በታሪክ ጻፊዎች ለምን ይደበቃል? ለምሳሌ ፕያሳ ላይ ሃውልት የቆመለት የኦሮሞ ጀግና መገርሳ ባዳሳ ወይም አቡነ ጴጥሮስ በአማሪኛ የአባት ስም የላቸዉም እንዴ? የንጉስ ኋይለስላሴ አባት ራስ መኮንን ኦሮሞ መሆናቸው ለምን ተደበቀ? ጃኖህ (ኋይለስላሴ) ራሱ ኦሮምኛ አቀላጥፎ እየተናጉሩ እራቸውን ለምን ደበቁ? መንግስቱ ኋየለማርያምስ በስተመጨረሻ እንዳለው እውነት ከሆነ፣ የሱ ኦሮሞነት ወደ ዝንባብዌ ከተሰደደ በኋላ ለምን ታወቀ? በእዉነቱ ከዚህ በኋላ ማንነቱን ቀይሮ የድሮ ኢትዮጵያን የሚሸክም ወይም የምመራ ወይም የሚደማላት ኦሮሞ ይገኛል ብሎ ያስባሉ ዶክተር?  

   

ኢትዮጵያኖች በድሮ ስርዓት በማንነታቸው እንድሳቀቁ አልተደረጉም? ከእርሶ ራሱ ልጀምርና በተሰብ ያወጡሎት ስም እውነትም ኃይሌ ነውን? ት/ቤት ሲትጀምሩ አማሪኛ ባለመቻሎ አልተሳቀቦትም? የኦሮሞች ተማሪዎች ፣ የደቡቦች ተማሪዎች፣ ወዘተ ስም ሳይስቀይሩ ት/ቤት መግባት አልተከለከሉምን? ከባለባቶችና ከፊውዳሎች ልጆች በስተቀር የሌሎች ብሄር በብዛት ከዘመናዊ ትምህርት ቤት እየተከለሉ አልነበረም? ሌሎች ባህልና ሃይማኖቶች አልተጭቆኑም እንኳን የብሄሮች መብት ተውትና? ከኦርቶዶክስ ሃይማኖት ውጪ ሌሎች እንደ ሃይማኖት ይቆጠር ነበር በድሯ ኢትዮጵያ ውስጥ? ሌላ ነገር ይቅርና በዛሬ ጊዜ በሚሊዮኖች የሚከበር የኢሬቻ በዓል ራሱ ተክልክሎ አልነበርም? ለዘናዊ ዲሞኪራሲ ራሱ መሰረት ነው ተብሎ የሚገመተው የገዳ ስርዓት አባ ባህረ እራሱ በ15ኛው ክፈለ ዘመን ውስጥ ስለ ኦሮሞ ገዳ ስጽፍ “የኛዎች ስከፋፈሉ ኦሮሞቹ በገዳ የሚባለ ስርት ስር ስለ ሚደራጁ አሸናፊዎች ይሆናሉ” ብሎ ነበረ። ታዲያ እርሶ የታሪክ ተመራማሪ ከሆኑ ይህ የገዳ ስርዓት በድሮ ስርዓት አልታገደም? ዶክተር እኔ የ32 ዓመት ሰው ነኝ፣ እርሶ በእጥፍ ዕድሜ የሚበልጡኝ ይመስለኛል፣ ተው ዶክተር አይኔ እያየ በምርምሮ ል…? 

        

በመጨረሻ ላይ የግል አቋሜ ልንገሮት፣ እርሶ እንዳሉም አንድነትና ፍቅር ጥሩ ነው እኔም ብቀናን የሁሉም ብሄሮች መብትና ቋንቋ የተከበረባት ኢትዮጵያና እንደ ቁመታችንም ቆመን ጥቅማችንን የሚናስከብርባት ሀገር እንድኖረን እመኛለሁኝ፣ ነገር ግን እርሶና ሌሎች የሚትመኙት አማሪኛ ብቻ የሚትናገር ኢትዮጵያ ሞታ ተቀብራለች! እንደ እየሱስ ክርስቶስ ከሞት እንደማትነሳ ላረጋግጥሎት እወዳለሁኝ! የእርሶ ብሄር እንደ ኦሮሞ ከአርባ ሚሊዮን ባላይ ብሆኑ አማሪኛ ብቻውን ለወደፊትም የኢትዮጵያ ቋንቋ እንድሆን እንደጠቆሙ የራሶዎንም ቋንቋም ሳትጠቁሙ አተቀሩም። አንድ ኦሮምኛ ተረት እንዲህ ይላል። “ Dhagaan if hin darbuu, abbaan if hin argu” ሲፈታ ‘ድንጋይ እራሱን አይወረውርም፣ ሰዉም እራሱን እያይም’ ማለት ነው። ዶክተር ለሁላችን የሚትሆን ኢትዮጵያን መግንባት ከፈለግን የትላንትናውን ታሪክ እንደ ታሪክ ምንም ሳንጭምርበት እንድሁም ሳንቦሪሽ መጥፎን እንደ መጥፎ ጥሩንም እንደ ጥሩ አስቀምጠ መጥፎውን እንዳንደግመው ተስማምተንበትና ተምረንበት፣ ጥሩ ጥሩን ደግም ወስደነው ካልሄድን “የቆጡን አወርዳለው ብላ የቢብቷን ጣለች” እንደሚባለው ይሆናል። ልንኩን ተጫኑና ሙሉን ቃለ-ምልልስ ያደምጡ።
https://www.youtube.com/watch?v=qGb1ZG_lvfs 

ቼር ይግጠመን

ከዳንኤል ባሪሶ አሬሪ።    

“የቆጡን አወርዳለሁ ብላ የብብቱዋን ጣለች!” “Kan babaa fudhadhaarratti kan ukataa gatte”

የፖሊቲካ ነጋዴ “የቆጡን አወርዳለሁ ብላ የብብቱዋን ጣለች!” Daldaltuun siyaasaa,“Kan babaa fudhadhaarratti kan ukataa gatte”

v  ፖሊቲካ  የሃሳብ ንግድና እዉነትን ገብያ አውጥቶ የመሸጥና የመለወጥ ንግድ ነው።

v   ጎበዝ የፖሊቲካ ነጋዴ ሰው የፓሊቲካ ገበያ ሳያጠና  ሸቀጣ ሸቀጦችን ገበያ አያወጣም።

v  አስር ሺህ ብር ያለውና አምስት ሺህ ብር ያሉት ሰዎች አንድ ላይ አይንግዱም፣ ከነገዱም በትርፍ ላይ መጣላታቸው አይቀርም፣ካልተጣሉም የብዙ ብር ገንዘብ ድርሻ ያለው ሰው የባላይነቱ ድርሻ መያዙ ወይምን መሰማቱ አይቀረ ነው!

v  እደሜ ልኩን እየነገደ ሀብታም የማይሆን ነጋዴ ደካማ ነጋዴ ነው! ያልተረዳው ነገር አለ ማለት ነው!

v  የማይተማመኑ ነጋዴዎች አንድ ላይ አይነግዱም፣ ነግር ግን የነጋዴዎች መሃበር ልፍጥሩና ልጠቀሙ ይችላሉ!

v  የሾንኮራ አገዳ የሚነግድ ነጋዴና የእህል ነጋዴ እኩል እይገባበዙም!

v  ሽጉጥ የታጠቀ ነጋዴና ባዶ እጁ ያለ ነጋዴ የንብረቱ ዋስትና እኩል አይደልም!

v  ነጋዴ እየማለ ዋጋውን ሲነግረን  ዋጋ በዕቃው ላይ በግልጽ ካልተጻፈ በስተቀረ በቀላሉ ማመን የለብንም!

v  የሚተማመኑና የሚከባበሩ ነጋዴዎች ባንድ ላይ በነግዱም እምነትና ክብር በመካከላቸው ስላሌ ብዙ ችግር አይመጣም!

v  አንድ አዋቂና አንድ ህጻን ልጅ ነጋዴ አንድ ላይ ብንግዱ የህጻኑ ድርሻ ከመላላክ የዘለለ አይሆንም!

v  በህዝብ ፍላጎት ላይ ተመሰርቶ ሸቀጣ ሸቀጦችን ለገበያ የሚያቀርብ ሰው ሁለም ሃብታም ይሆናል።

v  እህሉን በመጋዘን ውስጥ በማከማቸት ለብዙ ጊዜ አቆይቸ በእጥፍ ዋጋ  እሸጣለሁ በሎ የሚስገበግብ ነጋዴ እህልን የሚያበላሽ ነቀዝ መኖሩም መዘንጋት የለበትም!...

Daldaltuun siyaasaa,“Kan babaa fudhadhaarratti kan ukataa gatte”

•   Pooletikaan daldala yaadaatiifi dhugaa qaban gabaa baasanee karaa ittiin gurguratanuudha.
•   Daldalaan poletikaa cimaan gabaa pooletikaa osoo hin qorqoratin  mi’asaa gabaa hin baasu.
•   Namni birrii kuma 10 qabuufi namni birrii kuma 5 qabu bakka tokkotti hin daldalanu. Yoo daldalanelle bu’arratti woliloluun isaan waan hin oolle. Yoo woliloluu dhabanelle, abbaan birrii guddaa sun olaantummaa qabaachuu yookiin hafuurrii olaantummaa keessatti uumamuun waan hin hafne.
• Daldalaan umurii isaa guutuu daldalaa hin duroommanne, daldalaa dadhabaadha. Waan hin hubatin qaba jechuudha.
• Daldaltoonni wal hin amanne woliin daldaluu hin dande’anu, garuu waldaa daldaltootaa woliin uumanee waldaa sanirraa fayyadamuu ni dande’an.
• Namni shonkooraa dandaluufi namni midhaan daldalu qixxee walhin affeeranu. (nyaachisanu).
• Daldalaan shugguxii hidhatee jiruufi kan karka duwwaa jiru qabiinni isaanii qixxee wabii hin qabu.
•  Daldalaan kakachaa gatii mi’aa yoo nutty himu salphatti amanuun nurra hin jiraatu. Gatiin mi’aa ifaafi ifatti irratti barreeffamee hin jiru yoo ta’e.
• Daldaltoonni walkabajaniifi amantii wolirraa qabannu yoo bakka tokkotti daldalanelle rakkoo hedduu hin fidu.
• Namni guddaan daldalaa ta’e tokkoofi daa’imni tokko yoo woliin daldalane, gaheen daa’imaa daldala keessatti ergamurra kan darbe hin ta’u…
•  Daldalaan waan gabaan barbaadurratti mi’aasaa dhiheesse yeroo hundumaa ni durooma.
• Daldalaan  ila(ija) dheeratu tokko, midhaan gatii gaariin eegadha jedhe midhaan isaa woggaa dheeraaf yoo mankuusatti tuule, qu’een(daana’oon) midhaan nyaattee balleessitulle akka jirtu hubachuu qaba…  

   

Woliin diinarratti duuluu malee, wolirratti duuluun bilisa nu hin baasu.

Ani akka nama tokkotti Juuneeddiin Saaddoo dhiifama gaafachuun isaa akka malee dansa'a jedha. Maaliif jennaan,wanti biraa yoo hafeeyyuu waahiloota isaa duraanii qondaaltoota OPDO Woyyaanee harkaa yaasuuf nu fayyada. Oromoon safuu (teeda) qaba. Nama dogongora fudhatee namatti dheesse itti hin duulanu; akkasuma hin dhajiifatanulle (badii isaatiin akka qaana’aa jiraatu hin godhanu). Badii nama sanii yoo garaa irraa araaramaneef garuu namni sun badii irraa deebi'a, nama biraatiifille fakkeenna ta'a. Yoo nama san dhiifama ykn araara inni gaafate harkatti didane, namni sun badii san caalu balleessuu mala, namoonni badii nama saniitiin wolfakkaataa qabanulle, gosa keessaa bahanee diinatti galuun badii badii duraanii caaltu balleessu dande’an. Nama dogongoree badii balleessa malee, yoo balleesselle araarrii (dhiifamni) naaf taasifama jedhe, osoo beekuu namni badii hojjatu garuu aadaafi safuu Oromoo keessa hin jiru...Oromoon kan balleesselle gorsuufi adabuun waldhagahuun aadumaa isaati. Gorsuufi adabuunille aadaa teenna ta’ee adoo jiruu garuu, itti duuluufi abaaruun aadaa teennaa moti.

Rakkoon keenna guddaan, yeroo ammaa,hundumti Oromoo beekaalle, wollaalaalle qixxee wol akeekuu ykn ajajuu fedha. Ilmi namaa higa qubni keenna walcaaluu yaadaafi beekumsaan, bilchinaan, obsaan, dandeettii fi kkf wol caala. Amma kan argaa jirru garuu hundumtuu face book irratti ol bahee yaada bilchaataa kan duubattuufi barreessulle osoo jiraatuu, arrabsoofi walirratti duuluun heddummaateera. Qabsoon akkasii moti; aadaa fi saafuun (teedni) keennalle akkanaa moti. Waldhageettiifi kabajaan, angafaafi maandhummaan (quxusummaan) dhabameera. Mee waan tokko Oromoo gaafachuu barbaada, namni kuma tokko osoo walgahii tokko waamame namni kuma tokkoo hundinuu walgahii san qixxee gaggeessuu ni danda'aa? Dhimmi walfamisiisaan osoo walgahii kanarratti ka'e, yaadni nama kumaa hundinuu qixxee ta'a? Waltajjii mijataa yeroo amma teknooloojiin interneetiifi face book mijeesseen garuu, namni hundinuu yaadaa isaa karaa barreeffamaatiifi viidiyoo waraabuun olbahe ‘zarraaf’ jechuun hayyuufi wallaalaa, hoogganaafi miseensa, guddaafi xiqqaa, angaafaafi maandhaa, qaroofi gowwaa Oromoon qabu wolii wollaalaa jirra.

 Kanaafuu yaa Oromoo, hundi keennaayyuu, beekaafi walaalaalle, kan barateefi hin baratinille walitti qabnee, qabsoo Oromoo kanarratti hayyuu taanee irratti walmormuu haa dhiisnuuti.Madaala safuufi aadaa Oromoorra if keennee higa keennalle haa hubannuuti. Yeroo tokko tokko, yeroo qabsoo diinaan kokkee itti wolqabnee jirruu dhiisnee, garaa garummaa yaadaa diqqaarratti adoo wolmorminuu yeroo gubnaa, diinaafille aara galfii kenninaaf. Woliin diinarratti duulutti diina keenna nu mo'achiisa malee, wolirratti duuluun yomiiyyuu diina keenna nu hin mo'achiisu.

ወያኔዎች ስልጣንን ነክሶ፣ “አንገታችን እስክቆረጥ ድረስ በምርጫም ይሁን በምን ስልጣንን አንለቅም፣ በደም ያመጣነውን በደም እንሰጣለን” የሚሉበት ዋና ምክንያት ያውቃሉ?

ወያኔዎቹ ኢትዮጵያኖችን እየጭፈጨፉና እያሰሩ የቀጠሉበት እንድሁም ስልጣንን ነክሶ፣ “አንገታችን እስክቆረጥ ድረስ በምርጫም ይሁን በምን  ስልጣንን አንለቅም፣ በደም ያመጣነውን በደም እንሰጣለን” የሚሉበት ዋና ምክንያት፣ በምድር ላይ ከተፈጠሩበት ጊዜ አንስቶ አይቶ የማያውቁት ሀብት ሲለዘረፉና ንብረት ሲላፈሩ ስልጣንን ከለቀቁ ወደ ጣኔና ወደ ድንጋያቸው እንዳይመልሱ ፈርተውት ነው። ወያኔዎቹ  በዚህ ሁኔታ ከቀጠሉ ወልቃይትን ከአማራ በግድ ለውስድ እንዳወጁ ሁሉ፣ በአዲስ አባባ (ፊንፊኔ) ውስጥ ትግሬን እያሰፈሩ ነባር የአዲስ አበባን ንብረት ወደ ትግሬ ንብረት እየቀየሩ ሲልሆኑ፣ በብዛትም ቀይሮ ሲለተሳካላቸው አዲስ አበባን በወረቀት የኦሞሮ ላይ የኦሮሞ ናት እያሉ፣ በተጨባጭ ግን አዲስ አበባን በትግሬና በትግሬ ንብረት እየሞሉ ይገኛሉ። አዲስ አበባ (ፊንፊኔ) የትግሬ እንድትሆን ጉልህ ሚና የተጫወቱት በኦሮሞ ስም ወያኔዎቹ ለራቸው ጥቅም የጠፈጠፉት የኦህዴድ (የOPDO) ባለስልጣኖች ናቸዉ።

 ወያኔ በጨበጠው ስልጣንና ጠበንጃ ተጠቅሞ ከኢትዮጵያኖቹ በተለይ ኦሮሞቹን የሚጨፈጭፍበት፣ የሚያስርበት፣ ከሀገር የሚያሳድድበት,  እንድሁም የኦሮሞ የፖሊቲካ ፓርቲዎች እንዳይጠናከሩ ብዙ ሚሊዮን  ዶላር ባማፍሰስ ሸሪ የሚሸሪብበት ዋና ምክንያት ከኦሮሚያ የዘረፈውን ሲለምያውቅና ኦሮሞ ከተጠናከረ ወያኔ እሳት ውስጥ እንደገባ  ቅቤ እንድቀልጥ ስሚያውቅ ነው።  የአለም ፖሊቲካ ሁኔታው በለስ የቀናው ወያኔ፣ በተለይ በምስራቅ አፍርካ የአሜሪካ ተላላኪ ሲለሆነ፣ እኛ በወያኔ ብንጨፈጨፍም ለፈረንጆች ጉዳያቸው አይደለም።  ፈረንጅ ጠበንጃና ሀይል ያለው ጎን በመሰለፍ የራሱን ጉዳይ ሲለሚያስፈጽም  ከወያኔ በላይ ጠንካራ ሃይል መፍጠር አለብን።

በኢትዮጵያ ታርክ እንደ ወያኔ ዘረኛ መንግስት በኢትዮጵያ ምድር ተፍጥሮ አይታወቅም። በንጉሱ ጊዜያት ነፍጠኞችና ፍውዳሎች አማራ ብቻ አልነበሩም፣ ከኦሮሞችና ከሌሎች ብሔሮች ነፍጠኞችና ፈውዳሎች ነበሩ። ዛሬ ግን የኢትዮጵያ ስልጣንንና ሀብት በሙሉ የተቆጣጠሩት ፍውዳሎችና ነፍጠኞች ትግሬዎች (ወያኔዎች)  ብቻ ናቸው። በደርግ ጊዜም ቢሆን ደግሞ ስልጣንና ሀብት እንደ ዛሬ በአንድ ብሔር እጅ  አልነበረም።

ኢትዮጵያኖችን  በረሃብና በጠነ እየቆሉ ወያኔዎቹ የኢትዮጵያውንን ሀብት ወደ ዉጪ ሀገር በማሸሽና ለፈረንጅ የስራ እድል እየፈጠሩለት ይገኛሉ። በቅርቡ 15 ሚሊዮን ኢትዮጵያውያን ሲራቡ  ፈረንጅና ዲያስፖራ ከኢትዮጵያ የሚመጣውን እንጄራ በፈልጉበት ጊዜ ይበላሉ። የኢትዮጵያ የጤፍ እንጄራና ዱቄትም በአውሮፓና በአሜሪካ ከሀብሻ ሬስቶራንቶችና ሱቆች አልፎ ተርፎ በፈረንጆች ሱፐርማርኬቶች ውስጥ እየተሸጠ ይገኛል።  ጤፍ በዶላር ወደ ውጪ ሀገረ ሲለሚትሸጥ የጤፍ ዋጋ መናሪን በተመልከተ የቀድሞ ጠ/ም መለስ ዜናዊ፣ “የጤፍ ዋጋ የመናሩን ጉዳይ ጤፍ የማይበሉ ኢትዮጵያውያን ጤፍ መብላት ስለጀመሩ ነው” ብሎ  ለይስሙላ ፓርላማች ተናግረዋል።  የአሁኑ የይስሙላ ጠ/ም ኋ/ማሪያም ደሳለኝም የአባቱን የመለስ ዜናዊ አባባል ለአሻንጉልት ፓርላማቸው በመድገም ተናግሯል።           

Are the White American Policemen teaching Brutal Killings Puppy Dictators?

Shame on you America, “the mother of the world democracy”; I shocked when I saw how the white American policemen killed black American, Alton Sterling, in Louisiana and Philando Castile, in Minnesota.  You, the White American Policemen and Women (racist), you are showing brutal killings to your puppy dictator allies by murdering Black Americans. I never expected racism based killings and injustice from so called America.   But now, I see what the real power is. That’s the guns!

Meanwhile, you, “the powerful government of world”, you have been manufacturing your guns and sell to your baby alliance tyrant governments. You boom your economy by selling your weapons to the poorest countries and the countries which are found in the wrong hands. On the other hand, you are the defender of human rights even though you are the producer of weapons which wrenches human rights.

The real democracy must be rise up again in Africa, a place where there was/is no color biased (racism). They destroyed our Kush African civilization and democracy (Gadaa System). They stole our legacy and history, and acted like their own. Now, they cannot carry their responsibilities; hence, they must give back ancient African legacy to Africans.   

ወያኔ የኦሮሞን ሕዝብና ሌሎች ኢትዮጰዉያኖችን ለመግደል ጥይት ሳያንሰው መድሃንትን በአደባባይ መጀመሩ ታወቀ

ልበሏት ያሰቡትን ዶሮ ዥግራ ናት ይሏታል እንደሚባለው ሁሉ፣ የወያኔ መንግስት የኦሮሞ ምሁርና በሀገር ውስጥ የሰላምን ትግል ዋናዉ አማራጪአቸው ያደረጉት የተቆዋሚ የፖሊቲካ መሪዎችና አባላትን የኦነግን ታፔላ ለጥፈውላቸዉ እያንከራተቱዋቸዉ ይገኛሉ። ለህዝብና ለሀገሩ ተቆርቋሪ የሆነዉን ሰዉ፣ ኦሮሞ ከሆነ ኦነግ፣ አማራ ከሆነ ግንቦት 7 ወይም ቅንጂት እያሉ ወያኔና ጃሌዎቹ እራሳቸው አሸባሪ ሆነው በአሸባሪዉ ታፔላ ሀገርን ያሸብራሉ። አብሮ እንዳልታግሉ ሰዉ፣ የኦነግን ስም ጭራቅ በማስመስል ሰዎቹን ለማታለል አየሞከረ ያለዉ የወያኔ መንግስት፣ ብልጥ ብሆን ኖረዉ ህዝቡ ለኦነግ ያለዉ ፍቅር አይቶ መገረምና በመፍራት ደባ መሸረብ ብቻ ሳይሆን ለሀገሩ ዘላቂ ሰላም ሲባል ህዝቡና ኦነግን ማገናኘት ወይም መቶ በመቶ የህዝብን ጥያቄ መመለስ ነበረ። የሰላም ብልጭታ ያላቸው መንገዶች ሁሉ በመዝጋት በዜጎቻችን አእምሮ ውስጥ፣ ወያኔ የሚያዉቀው በጦርነት መንገድ ብቻ  ሰዉ እንድመራ እየጋበዘ ነዉ።

                   

ፎቶ ከኦላይን      

ወያኔ ምኑን ይዞ ምኑን መልቀቅ እንዳቃተዉ የሚያሳየን ብዙ ፍንጮች አሉ። መጀመሪያ ላይ የኦሮሞ ተማሪዎች የወያኔን የመሬት ዘረፋንና ግፍ በሰላማዊ መንገድ ሲቃወሙ፣ “ይህ የጥቂቶቹና የዱሪዬዎች ጥያቄ ነዉ፣ምዛን የሚያነሳ አይድለም” አለ። ቀጥሎ፣ “ ጥያቄ የሚያነሱ አንዳንድ የጠላትን አጀንዳ የሚያራምዱ ናቸዉ፣ የኦነግና የግንቦት 7 እጅ አለበት” አለ። አሁንም ቀጥሎ “ህይንን የኦሮሞ ህዝብ የጠራና ያነሳሳብኝ ጋኔንና ጦንቃይ ነው” አለ። በመቀጠል ደግሞ፣ “የሕዝብ ጥያቄ ልክ ነው ችግሩ የመንግስት ነዉ፣ መንግስት ለተጠረው ስህተት ይቅርታ ይጠይቃል፣ ላለፍዉ ለሰው ነብስም ካሳ ይከፍላል” አሉ።  ይህ በእንድ እንዳል ሰሞኑ ከተለያዩ ሚዲያዎች የሚንሰማ ነገር ለጆሮ እንኳን የሚሰቀጥጥ ነው። ይቅርታ የጠየቀችው ወያኔ ተመልሳ በኦሮሞ ፌደራልስት ኮንግረንስ ፓርቲ አመራሮች ላይ መንገድ ቅይሳ ክስ ከፈተች። ውሃ የወሰደ ሰው አረፋን ይይዛል እንደሚባለው፣ ወያኔ ከገባችበት ከህዝብ ቁጣ ባህር ውስጥ ለመውጣት አረፋን በመያዝ፣ “ህዝብን ለአመጽ አነሳስታቸኋል፣ከኣኦሮሚያ ሚዲያ ኔትወርክ ጋር ተግናኝታችኋል፣ ኦሮሚያ ሚዲያ ኔትወርክ የኦነግ ልሳን ነው፣ ጃዋር ሞሃመድ የኦነግ መሪ ነዉ፣” ወዘተ በማለትና በመቀባጠር የከሰሱት ሳያንሳቸዉ፣  በቁጥጥራቸው ስር ያሉት የኦሮሞ ፌደራልስት ኮንግረንስ ፓርቲ አመራሮች የሆኑት እነ አቶ በቀሌ ገርባ፣ አቶ ደጀኔ ጣፋ፣ አቶ አዲሱ ቡላላ እና አቶ ጉርሜሳ  አያኖ የማያቁት መድሃንት እንድውጡ መታዘዛቸው ደምን ያፈላል! ይህ የሚያሳየው፣ ወያኔ የኦሮሞን ሕዝብና ሌሎች ኢትዮጰዉያኖችን ለመግደል ጥይት ሳያንሰው መድሃንትን በአደባባይ መጀመሩ የሚያሳይ ፍንጭ ነው።  

ወያኔ ግን አተርፍ ባይ አጉዳይ እየሆነ እያለ የሚነግር ሰው ጠፍ እንደ? ጆሮ ዳባ ልበስ እያሉ በሰዉ ደም እጃቸዉን ታጥቦ በኋላ ላይ እነርሱን ራሳቸው ተመልሶ የሚበሉዋቸውን መብላት ምን ዋጋ አለዉ? ትርፉ ግን  የዘሩትን ቂም በቀል በቅርቡ ያጭዳሉ! አዝመራዉም ደርሰዋል።  በዳንኤል ባሪሶ አሬሪ  (መያዚያ 18, 2008 ወይም አፕሪል 26, 2016)።       

አባ ገዳ ሳይሆኑ በአባ ገዳ ስምና በሕዝብ ደም መነገድ ደምን ያፈላል፣የፈላ ደም ዋጋ ያስከፍላል!

ደም ይፈላል ይገነፍላልም። ደም  ይገላልም፣ይሞታልም። ደም ለደሙ ይደማል፤ ደም ለደሙ ይጎርፋል። ደም ይቆጣል። ደም ይቆማል። ደም ይሄዳለ።ደም ይጮሃል፣ደምመላሽን ይጠራል። ደም ከቆጣና ከገነፈለ በዙ ነገሮችን ያጠፋል፣ያጣራልምም። ወያኔ በግፍ የኦሮሞቹን ደም ሲታፈስ፣የኦሮሞቹ ደም የውሃ ጠብታ በለለበት በረሃ ውስጥ በመፍሰስ የነጻነት መስኖ በመሆን የተስፋ ጭላጭልን አስብቅለዋል። ነገር ግን በሰባአዊነትና በብልህነት ብናስብ የገናሌ፣የዳዋ፣የዋቤ ሼበሌ፣የባሮ፣የሞርሞር፣ የድዴሳ፣ወዘተ ወንዞች እያሉ በሚፈስ በሰው ደም የነጻነትን እህል መዝራት ተገቢ አይደለም።

የኦሮሞቹ ደም በወያኔ ግድያ፣እስራት፣ግርፋት፣አፈና፣ማዳላት፣ፍትህ ማሳጣትና ወዘተ መቆጣቱና መገንፈሉን በቀጠለበት ወቅት፣ ደማቸውን የከዱ የኦሮሞ ካድዎች ከወያኔዎቹ በላይ የኦሮሞቹን ደም በማስቆጣት እንድግንፍል አድርገዋል። ጅብ ሲቆስል የራሱን ቁስል ይበላል እንደሚባል ሁሉ የኦሮሞ ህዝብ በወያኔ ሲቆሲሉ፣ የኦሮሞ ህዝብ ቁስልን የሚበሉ የኦሮሞ ካደዎችም በስልጣን፣ በሀገር ሽማግለነትና በአባ ገዳነት ሽፋን የማይገባቸው የደም ጥቅም ለማግኘት ተፍ ተፍ ሲሉ አይተናል። በመንግስት መዋቅር ውስጥ የሚሰሩ የፊሪፋሪ ስልን ጠመኞቹ ጉዳይ ለጊዜው ወደ ጎን ተወት እናድርግና ለስብስባ ምናምን ተጠርተው የደምን ብር የቀምሱና የጣፈጣቸው፣ ባገር ሽማግለነትና አባ ገዳነት ዳባ ሲሰሩ በኦሮሞ ቄሮዎች እጅ ከፍንጅ ተይዘዋል።

በመላዉ ኦሮሚያ ውስጥ ከቅርብ ጊዜ ውዲህ በመሬቱና በንብረቱ ዙሪይ ይገብኛል በማለት ተቃዉሞ በስፋት መካሄዱና አሁንም እየተካሄደ እያለ እንደሚታወቅ ሁሉ፣ በኦሮሚያ ክልል ብጉጂ ዞን ውስጥም ተካህደዉ የንጹሃኑ ደም ፈስሶበታል። ሼክ መሃመድ ኣላሙዲን ከጉጂ ዞን ከሻኪሶና ከሳካሮ ለ17 ኣመታት በላይ ቀንና ሌሊት፣ ቅዳሜና እሁድ፣ እንድሁም የበኣላት ቀንም ሳይቀር በየኣመቱ  4.5 ቶን ወይም 45 ኩንታል ወርቅ እያመረተ ይግኛል። ይህ መረጃ ከእነርሱ ድርጅት ዌብሳይት ላይ የተገኘ ሲለሆን፣ እውነተኛው ምርት ከዚህ በላይ ልሆን ይችላል። ሼክ መሃመድ ኣላሙዲንና ወያኔዎቹ የከበሩበት አንደኛው ምንጭ ከጉጂ በዘረፉት ወርቅ ነው። ሼክ መሃመድ ኣላሙዲንና ወያኔዎቹ ከለጋደንቢና ከሳካሮ ለ17 ኣመታት የዘረፉት ሳይብቃቸዉ አሁንም ዳዋ ኦኮቴ የሚባል  ድንግል ቦታ ወስዶ ለመበዝበዝ ሲዘጋጅ ከህዝቡ ዘንድ ከፍተኛ ተቃውሞና ቁጣን አስነስተዋል። በሚገርሚና በሚያሳዝን ሁኔታ አባ ገዳም ሳይሆኑ ራሳቸዉን አባ ገዳ ያደረጉት አቶ ቦኮ ጋናሌ የሚባለውና ግብር አበሮቻቸው የጉጂ ህዝብ የማያውቀውን ‘የጉጂ ኦሮሞ የአባ ገዳዎች ማህበር’ የሚባልዉን በፊንፊኔ ዉስጥ እንዳቋቋሙት  ተደርሰውበታል። ይህ በዚህ እንዳለ በስርአቱ የተመርጡና በመላው ሀገርና በሚዲያ የታውጀለት  የጉጂ አባ ገዳ፣ አባ ገዳ ጂሎ ማንዶ  እያለ እነኚ ከደም ገባታ መብላት የለመዱ አባ ገዳ ባዮችና ጃሌዎቹ በጉጂ አባ ገዳነት ስም ማህተም በማስቀረጽ አምስት ሚሊዮን ብር መጠያቃቸዉን፣ እነርሱ ራሳቸው በ 15,07,2008 ወደ ምድሮክ ውርቅ ኩባንያ ከጻፉት ደብዳቤ መረዳት ተችለዋል። እነኚ የደም ነጋዴዎች ከህዝብ የወጡና ከዝብ ማምለጥ እንደማይችሉ አውቀዉ የሚበላቸዉን የደም ገንዘብ ከመብላት እንድቆጠቡና ወደ ህዝባቸዉ እንድመልሱ በጣም ጠባብ በር ብቻ እንደቀራቸው ተስተውሏል።        

                              

           

Abbaa Gadaa adoo hin ta’in maqaa abbaa gadaatiifi dhiiga uummataatiin daldaluun dhiiga nama dhaaba; dhiigni nama dhaabatelle gatii nama kafalchiisa.

Dhiigni ni danfa; irraanille ni danbala’a. Dhiigni ni ajjeesa, ni du’alle. Dhiigni dhiigaaf dhiiga; dhiigni dhiigaaf lola’a. Dhiigni ni aara; dhiigni ni dhaabata. Dhiigni ni deema. Dhiigni ni iyya, dhiiga baasaa yookiin gumaa baasaalle ni yaama. Dhiigni yoo dallaneefi yoo danfe waan hedduu balleessa, akkasuma waan hedduu qulqulleessa. Woyyaaneen dabaan dhiiga Oromoota yeroo dhangalaastu, dhiigni Oromootaa gammoojjii cophi bishaanii hin jirre keessatti lola’uun qonna masinoo (jal’isii) ta’uun abdii bilisummaa lachisiiseera. Haa ta’uutii garuu, osoo abshaalummaafi qaroominni jiraate, laggeen akka Gannaalee, Daawwaa, Waabee Shabalee, Baaroo, Mormor, Dhidheessaafi kkf osoo jiranii, dhiiga namaa dhangala’aa jiruun sanyii midhaanii bilisummaaf facaasuun madaalawaa miti.

Dhiigni Oromoo ajjeechaa, hidhaa, dhaanicha, ukkaamsaa, loogii, haqa dhoowwachuufi….. Woyyaaneetiin dallanuufi danfuu woyta itti fufee jiru kanatti, gantoonni (kaadonni) Oromoo dhiiga isaanii ganan, Woyyaanee caalaa dhiigni Oromoo akka dallanuufi danfu taasisaneeran. Woraabessi yoo madaa’u madaa ofiisaa gara galee nyaataa akkuma jedhamu, gantoonni Oromoo, madaa Oromoo keessaa Oromoo nyaatanu, maqaa jaarsummaa biyyaatiifi maqaa abbaa gadummaa sobaatiin faayidaa dhiigaa, kan isaaniif hin malle argachuuf akka imiimii yookiin roobaan jireettiitti kosii itti dhokatan keessaa yaa’uu jalqabuu isaanii agarree jirra. Caasaa ijaarsaa mootummaa keessa kanneen jiraniifi dheebuu angoo harcaatuu jarreen qabanu, yeroodhaaf cinatti dhiisnee, yeroo wolgayii gara garaatiif gara qe’ee mootummaa harka dhiigaatti afeeramanee wamamanutti beesee yookiin maallaqa dhiigaa kanneen dhandhamaneefi mi’eeffatane, maqaa abbaa gadummaatiifi maqaa jaarsaa biyyummaatiin Woyyaanee woliin ta’uudhaan daba uummata irratti yoo hojjatan ragaa qabatamaa woliin Qeerroo Oromootiin qabamaneeran.        

Gaafiin abbaa biyyummaatiifi falmii qe’eefi qabeennaa ofiitiif falmachuun dhiheenna kana guutuu  Oromiyaa keessatti  akka deemamaa tureefi ammalle deemamaa jirachuun akkuma beekamutti, Godina Gujii keessattille mormii karaa nageyaatiin taasifameen lubbuun namoota nageyaa hedduun mootummaa harka dhiigaatiin galaafatameera. Sheek Mohaammad Huseen Allamuddiifi Woyyaanonni, woggootaan 17 oliif, halkaniifi guyyaa, guyyaa hujiitiifi ayyaanaa adoo hin jedhin, nannoo Shaakkisoo Laga Dambiifi Saakarroo qofa keessaa wogga tokkotti worqii toonii 4.5 yookiin kuntaala 45 woggaa tokko tokkotti akka oomishanii saamaa jiranu ragaan toora interneetii isaaniirraa argame ni mul’isa. Akka malee duroommachuun Allaamuddiniifi Woyyaanotaa keessaa tokko kan ta’e saamama worqii Gujiiti.  Saamicha Worqii woggoota 17f Laga Dambiitiifi Saakarrootiin kan hin quufin woyyaanonniifi Allaamuddin, lafa worqii ta biraa irraa uummata kaasuuf karooraan gadi bahuun isaanii, mormii guutuu Oromiyaatti finiinaa jiruun walqabatee, uummata naannoo akka malee dallansiisee mormisiiseera.

Mormii uummataa kanaan walqabatee, haala nama gaddisiisuufi nama baasonfachiisuun, abbaa gadaa osoo hin ta’in, abbaa gadaa kan if taasise obboo Bokkoo Gannaalee kan jedhamuufi fakkaattonni isaanii, “Waldaa Abbootii Gadaa Oromoo Gujii” jedhuufi kan uummaanni hin beekni magaalaa Finfinneetti hundeessuun isaanii bira gahameera. Kun kanaan osoo jiru, akka aadaatiifi sirnyaan kan filataman abbaan Gadaa Gujii, Abbaa Gadaa Jiloo Maandhoo osoo jiruu, namni abbaa gadaa ifiin jedhu kuniifi fakkaattonni isaa qorii dhiigaa keessaa nyaachuu kan baratan, maqaa abbummaa gadaa Gujiitiin chaappaa boccisiifatanii maallaqa miliyoona shan kubbaaniyyaa worqii midirookii yookiin Woyyaanee gaafachuu isaanii, xalayuma isaan gaafa 15. 07. 2008. A.L.I.tti barreessanirraa hubachuun danda’ameera. Daldaltoonni dhiigaa kunneen, kan uummata keessa bahaniifi uummata jalaa miliquufi bahuu akka hin dandeenne beekanii, qarshii duubarra isaan nyaattu nyaachuurraa akka if qusatanuufi gara uummataa isaaniitti akka deebi’aniif balballi akka malee dhiphoon isaaniif hafuunsaa barameera.

            

Gaaffii qaba!

OPDOn gocha raawwataa jirturraa salphatti barataa hin jirtu, Oromoon maal godhee barsiisuu qabaa?

Loltoonni Agaazii ammalle goloota Oromiyaa gara garaa keessa socho’uun Oromoo ajjeesaa, dubartii gudeedaa, qabeenna saamuufi uummata mana hidhaatti gursisaa jiran. Namni karaa Agaaziitti argasiisaa jiru OPDO-Oromoo Goobane. Agaaziin boru Oromiyaa keessaa ni baati. Oromoon nama isa ajjeesiseefi saamsise tolchee beeka waan ta’eef, hardhaafi borulle maal gochuu irra jiraata?

Gubbaarraa mootummaan Woyyaanee miidiyaa sobaa isaatiifi paarlamaa fakkeessi keessa taa’ee, yeroo tokko “namoota muraasatti jeeqaa jira, gaaffiin kun gaaffii namoota hedduu miti..” jedha. Yeroo biraa ammoo, humnoota badiitiifi farreen nageenyatti uummata kaasee…” jedha. Yeroo muddame ammoo, “uummata kana uummata seexanatti nutti banee, xonqaawoota Oromoottu gadi nutti bane…” jedha. Amma ammoo afaan damma dibatanee “rakkina nutti qaba, dongorree jirra, uummanni sirriidha…” jedhee dubbii woliin dhaha.  Akkuma lukkuun, “yoo nyaadhee fixuu dadhabee, fixee firfirsuu hin dadhabuu” jette jedhanitti, Woyyaaneen kufuu isii bartee biyya balleessaa, uummata fixaafi hidhaa akkasuma qabeenna saamaa jirti. Uummatalle dhiifama gaafachaa ajjeechaa, hidhaafi saamichi qabeennaa guutuu Oromiyaa keessatti itti fufee jira waan taa’eef,  Uummanni  Oromoo taa’ee dhumuurra maal gochuu irra jiraata?  

 Woyyaaneen yoo lakkosfa Uummata Itoophiyaa gabaastu, uummata Oromoo wal’akkaan gadi buustee himti. Baay’inni uummata Oromoo kun kaleessaafi hardhalle diinotaaf sodaa guddaadha. Gochi woyyaaneen uummata Oromoo irratti amma raawwachaa jirtu, gocha laakkofsa Oromoo gadi buusuu yookiin duguuggaa sanyii ilmaan Oromoo irratti raawwataa jirti. Ani garuu kan gaaffii natti ta’e, lubbuu Oromoo kan horii taasisee, kan isaanii maaltuu kana namaa taasisee?   

“Lola worraa Mooyyeen lonkolaattee” jedha mammaaksi Oromoo. Mee dhugumatti, yeroo Oromoon amma guutuu biyyaa keessaa kutatee ka’e kanatti, qabeenniifi karri Oromoo kanneen akka dhagaa, ibiddi, eeboon, shimalli, looyyaan, xiyyi, gobaan, dullaan, qawwee fi kkf  yeroo tokkotti, guyyaa tokkotti, saatii tokkotti guutuu Oromiyaa keessaa lafaa ka’anii Oromoo woliin osoo akka mooyyeen lola worraatiif konkolaattee jedhan sanitti konkolaatanee, Oromoon amma diinni itti roorrisu kun hin kabajamuu laati?

“Qamisiin masqalaaf hin kaa’atamne haa ciccittu” akkuma mammaaksi jedhutti, qabeenni bilisummaa Oromootiif hin oolle kan ormaa akka ta’efi firri qabsoo bilisummaa oromootiif hin birmanne ormuu isaa meeqa keennatti hubateera?

“Qeeramsa eegee hin qabanu, qaban gadi hin dhiisanu” akkuma mammaaksi jedhu, qabsoo bilisummaa Oromoo amma finiinaa jirtu kana yoo laaffisane, dhumaatii Miniliki Oromoo fixe caalaa Woyyaaneen Oromoo fixuuf akka jirtu, beekaa Oromoo keessaa guuranii ija jaamsanii Oromoo daarsuuf, akkasuma laaqii yookiin dhoqqee garbummaa keessaa hin bahamne Woyyaaneen Oromoof bukeessaa akka jirtu meeqa keenyatti hubateera…?